FTSO’nun girişimleriyle 11 Ağustos 2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu’nca coğrafi işaret tescili yapılan Fethiye Kaya incirinin üretiminin arttırılması hedefiyle başlatılan çalışma kapsamında 1500 fidan üretici ile buluştu. 2021 yılının Ocak ayında Fethiye ve Seydikemer’de belirlenen Kaya inciri ağaçlarından alınan çeliklerin Aydın İncir Araştırma Enstitüsü’ne gönderilmesiyle başlayan çalışmada, çelikler bir sene boyunca enstitünün fidanlığında kontrollü üretim teknikleri ile yetiştirildi. Yetiştirilen fidanlar, Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası koordinasyonunda, Seydikemer ile Fethiye Ziraat Odası’nın desteğiyle Seydikemer’de üreticilere dağıtıldı. Dağıtım öncesinde Seydikemer Ziraat Odası’nda düzenlenen bilgilendirme toplantısında konuşan FTSO Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, oda olarak yerel ürünlerin ön plana çıkartılması için uzun zamandır çalışma yaptıklarını söyledi. Osman Çıralı, “Seydiler Kilimi’nin coğrafi işaret tescili ile başlayan bu süreç, Türkiye’nin ilk coğrafi işaretli tahini olan Fethiye Tahininin tescilinin ardında Fethiye Kaya İncirinin de tescillenmesi ile önemli bir noktaya geldi. Coğrafi işaret ile bilinirliği artan Fethiye Kaya incirinin üretiminin arttırılması amacıyla başlattığımız çalışma ile örnek olmayı hedefledik. Seydikemer Ziraat Odası ve Fethiye Ziraat Odası işbirliği ile Aydın İncir Araştırma Enstitüsü’nde yetiştirilen 1500 Fethiye Kaya inciri fidanını üreticimizle buluşturmanın sevincini paylaşıyoruz. Önceden talepte bulunan üreticilerimiz arazilerine dikecekleri fidanlar üç-dört yıl sonra ürün vermeye başlayacak. Bu fidanlar aslında kaybolan değerlerin yaşatılması için yürüttüğümüz çalışmaların birer sembolü. Fethiye ve Seydikemer’de incir bahçeleri oluşturmak için başlatılan bir adım. Bölgemize ait değerlerin korunması için bugün bir küçük fidanı toprakla buluşturmak geleceğe attığımız büyük bir imza. Yöremize, bize özgü tarımsal ve kültürel ürünleri korumak ve geleceğe taşımak hepimiz amacı olmalı. Bu vesile ile Odamıza destek veren tüm kurumlara ve emeği geçen herkese teşekkür eder, coğrafi işaretli Fethiye Kaya inciri fidanlarımızın bölgemize hayırlı olmasını dilerim.” diye konuştu.
Seydikemer Ziraat Odası Başkanı Muhsin Gümüş de fidan dağıtımıyla başlayan bu sürecin Kaya inciri bahçelerine dönüştürmeyi hedeflediklerini ifade etti. Gümüş, incirlerin sağlıklı ellerde büyütülmesini ve üreticisine katkı sunmasını amaçladıklarını kaydetti.
Fethiye Ziraat Odası Başkanı Kenan Karayiğit ise bölgede yaygınlaştırılacak Kaya incirinin tezgahlarda hak ettiği değeri bulması için her türlü desteği vermeye hazır olduklarını dile getirdi.
Fidanlarına kavuşan üreticiler umutlu ve mutlu
Konuşmaların ardından Kaya inciri fidanları talep eden üreticilere teslim edildi. Seydikemer Ziraat Odası’nda gerçekleştirilen dağıtımda fidanlarını FTSO Başkanı Osman Çıralı’nın elinden alan üretici Nebahat Mert, ‘Fethiye Kaya inciri, üretim yöntemi geçmişten günümüze ulaşan önemli bir ürün. Biz de bu yöresel ürünün üretimine katkıda bulunmak ve geleneksel yöntemleriyle üretip yaşatmak için elimizden geleni yapacağız.” dedi.
Fidan dağıtımında görüşlerini dile getiren üretici Levent Karahan da, ”İncir bahçesi kurma fikri kafamda netleştiğinde ‘Hangi türü dikmeliyim? Hangi tür, bölge iklimine uyum sağlar?‘ sorularına cevap ararken Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası’nın başlattığı projeyle tanıştım ve tüm bu sorulara cevap buldum. FTSO’nun gerek incir fidanı temini konusundaki çalışmaları gerek uzmanlarla üreticileri bir araya getirmesi çok önemli katkı sağladı. FTSO sayesinde Aydın İncir Araştırma Enstitüsü’nden incir yetiştirme konusunda birinci ağızdan bilgi edindik. Şimdi de fidanlarımızı teslim aldık. Ben bu konuda çok heyecanlıyım ve umutluyum. FTSO çıktığımız bu yolda bize yalnız olmadığımızı hissettirdi. Bu çalışmaya emeği geçen herkese teşekkür ederim.” şeklinde konuştu.
Kaya inciri fidanı alan üreticilerden Pınar Döğerli Başerkafaoğlu ise şunları söyledi: “Akdeniz’in simgesi haline gelen ve sağlık açısından son derece yararlı incir, bağışıklık sistemini kuvvetlendiren kıymetli bir meyve. Kaya Köyü’nün olumlu coğrafi koşullarında yetişen Kaya inciri ağacı ne yazık ki son döneme hoyrat betonlaşma nedeniyle büyük zarar gördü. Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası’nın bu özel meyveyi sahiplenip, kayıt altına alması ve cüzi miktarda bedeli olan fidan dağıtımı ve inciri çoğaltma çabaları takdirle karşılıyor teşekkür ediyorum.”
Kaya inciri yetiştirmeye talip olan ve fidanlara sahip çıkan tüm üreticilere duyarlılıkları ve destekleri için teşekkür eden FTSO Başkanı Osman Çıralı, tadı, üretim ve kurutma tekniği ile kendine özgü Fethiye Kaya incirinin değerine değer katacak, ulusal ve uluslararası boyutu yüksek çalışmalar gündemde olduğunu belirterek şöyle devam etti:
“Coğrafi işaret tescili ile de Kaya incirine ilgi ve talep somut olarak arttı. Farklı illerden önemli incir ihracatçıları Kaya incirini görmek için bölgemize gelerek ihracat potansiyeli olan incirimizi yerinde inceledi. Yine bölgemizin incirleri ile ilgili araştırma yapan Aydın İncir Araştırma Enstitüsü Islah ve Genetik Bölümünde görevli Dr. Arzu Ayar’ın Fethiye Kaya inciri ile ilgili makalesi uluslararası mecrada yayınlanmaya değer bulundu.
Yine Kaya Köy Muhtarı Metin Ekiz’in aktardığına göre, coğrafi işaret tescili sonrasında Kaya’da incir kurutma geçen yıllara oranla önemli artış göstermiş, Fethiye dışından Kaya inciri soran kişiler var. Hatta Kaya Köyü’nde kullanılmayan incir bahçelerini kiralamak isteyenlerin varmış.
Bu güzel gelişmeleri kaliteli üretimi arttırmak için desteklemek Oda olarak en önemli görevimiz. Fethiye Kaya incirinin uygun koşullarda yetiştirilmesi ve verimi yüksek hasat elde edilmesi için üreticilerle temas halinde olacağız ve gerekli desteği vermeye devam edeceğiz.”
FTSO, belediye ve kooperatif işbirliğinde örnek bahçe
Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı; dağıtılan fidanlardan bir bölümünün Karakeçiler’de Fethiye Belediyesine ait 8 dönüm araziye dikileceğini açıkladı. Çıralı, “Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile imzaladığımız işbirliği protokolü, Fethiye Kaya incirinin tanıtılması, üretiminin artırılması ve ekonomik olarak değer kazandırılmasına yönelik çalışmaları içeriyor. Yine coğrafi işaretli incirimizin markalaşması, görünürlüğünün ve tanınırlığının arttırılması ve böylece pazar olanaklarının genişletilmesi de amaçlarımız arasında. Dağıtımını yaptığımız fidanlardan 200’ü Fethiye Belediyesi’nin Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne tahsis ettiği alana dikilerek, örnek araştırma bahçesi kurulacak. Hedefimiz bilimsel çalışmalara kaynak teşkil edecek kontrollü bir bahçe oluşturmak ve ileride Kaya incirinin ekonomiye kazandırılmasına destek olmak.” değerlendirmesinde bulundu.
Fethiye Ata Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Hüseyin Fikret Ünal da “Kaya Köyü’nde oluşturulacak örnek bahçe coğrafi işaretli Fethiye Kaya incirinin yaşatılması ve ekonomiye kazandırılması için önemli bir adım.” dedi.